سیستم آبیاری نوار تیپ چیست؟
سیستم آبیاری نوار تیپ (Drip irrigation system) یکی از روش های آبیاری مصرف آب کم و کارآمد است که در آن آب به صورت مستقیم و به طور کنترل شده به ریشه گیاهان تزریق می شود. در این سیستم، نوارهایی از جنس پلی اتیلن با قطر کمتر از 1 اینچ و طولی بین 50 تا 500 متر برای آبیاری استفاده می شوند.
نوار تیپ ها دارای چندین نقطه‌ی چاپ شده برای تزریق آب به ریشه گیاه هستند. این نقاط چاپ شده، به عنوان اتصالگرها شناخته می شوند و می توانند حجم آب را برای هر گیاه به صورت جداگانه کنترل کنند. همچنین، این سیستم قابلیت کنترل دقیق و تنظیم جریان آب را دارا می باشد که به صرفه جویی در مصرف آب کمک می کند.
در سیستم آبیاری نوار تیپ، آب به صورت تدریجی و با فشار کم در اطراف ریشه گیاه، تحت تأثیر گرانش، به سمت ریشه هدایت می‌شود. این روش آبیاری به دلیل کاهش تبخیر آب، کاهش رشد علف هرز، کاهش آفت و بیماری گیاه و افزایش عملکرد گیاه مناسب است.
با توجه به مزایای ذکر شده، سیستم آبیاری نوار تیپ در باغ ها، فضای سبز، گلخانه ها و مزارع مختلف از جمله باغات خرما، خیار، گوجه فرنگی، هندوانه و سیب زمینی استفاده می شود.
سیستم آبیاری نوار تیپ به دلیل مزایایی که دارد، در زمینه‌های مختلف کشاورزی و باغ داری مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از مزایای استفاده از این سیستم عبارتند از:
صرفه جویی در مصرف آب: این سیستم با کاهش تبخیر آب و کنترل دقیق جریان آب، به صرفه جویی در مصرف آب کمک می کند.
کاهش رشد علف های هرز: در این سیستم، آب به صورت دقیق و فقط به مناطقی که در آن جوانه زنی انجام شده است، تزریق می شود و به این ترتیب رشد علف‌های هرز کنترل می شود.
کاهش آفت و بیماری های گیاه: آبیاری با نوار تیپ، به اندازه کافی آرام و به طور مستقیم به ریشه‌ی گیاهان می رسد، به این ترتیب پوسیدگی ریشه ها کاهش می یابد و آفت و بیماری های گیاهان کاهش می یابد.
افزایش عملکرد گیاه: با کنترل دقیق جریان آب و تزریق آن به طور مستقیم و دقیق به ریشه ی گیاه، عملکرد گیاهان افزایش می یابد.
صرفه جویی در هزینه های آبیاری: به دلیل کاهش مصرف آب و کنترل دقیق جریان آب، هزینه های مربوط به آبیاری کاهش می یابد.
در کل، سیستم آبیاری نوار تیپ با کمک به صرفه جویی در مصرف آب و کاهش هزینه های مربوط به آبیاری، بهبود عملکرد گیاهان و کنترل آفات و بیماری های گیاه، یکی از روش های موثر آبیاری در باغ ها، مزارع و گلخانه هاست.
آیا نوار تیپ برای گیاهانی با ریشه ی عمیق مناسب است؟
اگر گیاهانی با ریشه های عمیق مانند درختان یا گیاهان کهنسال دارید، استفاده از سیستم آبیاری نوار تیپ به تنهایی ممکن است کافی نباشد. زیرا نوار تیپ به طور معمول در عمق کمتر از سطح خاک قرار می‌گیرد و ممکن است به ریشه های عمیق گیاهان دسترسی نداشته باشد.
بنابراین، برای گیاهان با ریشه های عمیق، می توان از سیستم آبیاری قطره ای به همراه نوار تیپ استفاده کرد. در این روش، نوار تیپ به عنوان یکی از عناصر هدایت آب در سیستم آبیاری قطره ای استفاده می شود و آب به صورت قطره ای به سمت ریشه های گیاهان هدایت می شود. این روش می تواند به طور موثری به ریشه های عمیق گیاهان نفوذ کند و آب را به آن ها برساند.
در هر صورت، برای انتخاب سیستم آبیاری مناسب برای گیاهان خود، بهتر است با یک کارشناس آبیاری مشورت کنید. او می تواند با توجه به نیازهای آبی گیاهان، شرایط محیطی و عوامل دیگر، به شما راهنمایی کند.
نوار تیپ آبیاری قطره ای معمولاً از ۱٫۲ تا ۳ لیتر در ثانیه می باشد. هر چقد فاصله درز یا قطره چکان بیشتر باشد (مثلاً ۳۰ سانتی متر)، آبدهی نیز بیشتر می شود؟
بله، هر چقدر فاصله درز یا قطره چکان در نوار تیپ بیشتر باشد، آبدهی نیز بیشتر می شود. این به دلیل این است که با بزرگ تر شدن فاصله درز یا قطره چکان، مساحت سطح نوار تیپ که آب روی آن جریان می یابد، بیشتر می شود و در نتیجه بیشترین حجم آب به سمت خاک و گیاهان هدایت می شود.
به علاوه، فاصله درز و قطره چکان در نوار تیپ باید با توجه به نیاز آبی گیاهان و شرایط محیطی تنظیم شود. در صورتی که فاصله درز و قطره چکان بیش از حد باشد، آب ممکن است به نقاط دورتر از گیاهان نرسد و گیاهان از آب کمتری بهره‌م ند شوند. به علاوه، در صورتی که فاصله درز و قطره چکان کمتر از حد باشد، خاک ممکن است آب را نتواند جذب کند و آب به سمت ریشه های گیاهان نرسد.
بنابراین، توصیه می شود که فاصله درز و قطره چکان در نوار تیپ با توجه به نیاز آبی گیاهان و شرایط محیطی بهینه سازی شود. برای این منظور، می توان با مشاوره یک کارشناس آبیاری یا مهندس کشاورزی، فاصله درز و قطره چکان مناسب را برای نوار تیپ انتخاب کرد.
انواع استفاده و بهره برداری از نوار تیپ آبیاری قطره ای:
سیستم آبیاری نوار تیپ یک روش آبیاری قطره ای است که در آن آب به صورت قطره ای از نوار تیپ به سمت گیاهان هدایت می‌شود. این سیستم آبیاری دارای انواع مختلفی است که برای بهره‌برداری بهینه از آن باید با انواع ویژگی های آن آشنا شویم. در زیر به برخی از انواع استفاده و بهره برداری از سیستم آبیاری نوار تیپ اشاره می کنیم:
استفاده در باغ های بزرگ: این سیستم آبیاری به خصوص در باغ های بزرگ که نیاز به مصرف آب بالا دارند، مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از نوار تیپ، می توان آب مصرفی را به حداقل ممکن کاهش داد.
استفاده در باغچه های خانگی: سیستم آبیاری نوار تیپ به دلیل سادگی و کم هزینه بودن، برای باغچه های خانگی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده در مزارع و باغات: این سیستم آبیاری برای مزارع و باغاتی که نیاز به آبیاری دوره ای دارند، مناسب است. با استفاده از نوار تیپ، می‌توان آب مصرفی را به حداقل ممکن کاهش داد و همچنین به کاهش هزینه های آبیاری کمک کرد.
استفاده در گلخانه ها: سیستم آبیاری نوار تیپ به دلیل داشتن فشار کم، برای گلخانه هایی که نیاز به فشار کمی دارند، مناسب است. با استفاده از این سیستم آبیاری، می توان آب مصرفی را به حداقل ممکن کاهش داد و به کاهش هزینه های آبیاری کمک کرد.
استفاده در زمین های شیب دار: سیستم آبیاری نوار تیپ به دلیل داشتن فشار کم، برای زمین های شیب دار نیز مناسب است.
استفاده در مناطق خشک و آبی: سیستم آبیاری نوار تیپ به دلیل کم بودن مصرف آب، برای مناطق خشک و آبی نیز مناسب است. با استفاده از این سیستم آبیاری، می توان آب مصرفی را به حداقل ممکن کاهش داد و به کاهش هزینه های آبیاری کمک کرد.
